Yerel Faydalı Böcek Venturia canescens’in Zararlı Böcek Ungüvesinin Mücadelesinde Kullanımı

Şahin Tatlı, Cem Özkan

Biyolojik Mücadelede yoğun olarak kullanılan canlı grupları parazitoitler, predatörler ve mikrobiyal etmenlerdir. Biyolojik mücadele uygulamalarında doğal düşman olarak adlandırdığımız parazitoit ve predatörlerin kullanımı daha yaygındır. Venturia canescens adlı parazitoit, üzüm, incir, ceviz, fındık dahil kurutulmuş birçok meyve ile buğday, mısır ve çeltik gibi depolanan birçok hububatta zararlı olan böceklerle biyolojik mücadelede kullanım potansiyeli olan biyolojik etmenlerden biridir. Bu faydalı böcek ülkemiz ekosisteminde doğal olarak bulunmaktadır. Ülkemizde ise zararlı böceklerin önlenmesinde genelde kimyasal mücadele yöntemi kullanılmaktadır. Diğer taraftan ülkemizde zararlının mücadelesinde kullanılan ilaçların hemen hemen tamamı ithaldir. Bu ürünlerin kullanımı dışa bağımlığın yanında birçok sağlık, çevre ve pazarlama sorununu da beraberinde getirmektedir. Bu olumsuzlukları önlemek için genç girişimciler olarak T.C. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Teknogirişim Sermaye Desteğine, Venturia canescens’in kitle üretim tekniği konusunda bir proje hazırlanmıştır. Hazırlanan ve kabul gören proje ile depolanmış ürünlerde zararlı olan böceklere karşı V. canescens adlı faydalı böceğin prototip kitle üretim teknolojisinin geliştirilmesi hedeflenmiştir. Kabul gören proje sonrasında Ankara Üniversitesi Teknokent Kuluçka Merkezi’nde BiyoVen isimli bir şirket kurulmuştur. Bu şirket üzerinden yapılan çalışmalar sonrası proje hedefi olarak öngörülen günlük 10.000 adet prototip V. canescens üretimine ulaşılmış ve proje bitiminin ardından 2014 yılında proje başarı belgesi alınmıştır. Parazitoit üretimini 10.000’den 20.000’e çıkartmak, kalite kontrol kriterleri ile parazitoit üretimini standart hale getirmek ve parazitoitin etkili salım dozunu belirlemek amacı ile 2014 yılında bir proje hazırlanmış ve T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı TAGEM Ar-Ge desteğine başvurulmuştur. Bu kurumdan kabul gören projelerin denemeleri sürmektedir. Çalışmalar ile Venturia canescens adlı doğal düşmanın yerel kitle üretim tekniği önemli ölçüde geliştirilmiştir.

 

Anahtar kelimeler: Venturia canescens, parazitoit, biyolojik mücadele, girişimcilik